Çok tartışılan ve gündemden düşmeyen“İklim Kanunu” nedir?
Türkiye, iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir eşiğe geliyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlıkları sürdürülen “İklim Kanunu”, önümüzdeki haftalarda Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulacak. Kanun, sera gazı emisyonlarının azaltılmasından yeşil finansmana kadar birçok alanda kapsamlı düzenlemeler içeriyor.
Kanun Ne Getiriyor?
İklim Kanunu ile birlikte Türkiye, 2053 yılına kadar “net sıfır emisyon” hedefi doğrultusunda yasal altyapısını güçlendirecek. Kanunun öne çıkan maddeleri şöyle:
🌿 Sera gazı emisyonlarının yasal sınırlarla kontrol altına alınması
💼 Karbonsuz üretim yapan işletmelere teşvikler
🚗 Temiz ulaşım sistemlerinin yaygınlaştırılması
🏭 Sanayi, enerji ve ulaşımda düşük karbonlu çözümlerin desteklenmesi
💰 Yeşil fonlar ve sürdürülebilir yatırımlar için finansal mekanizmalar
Kanunun Temel Amaçları
2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi: Türkiye'nin 2053 yılına kadar net sıfır sera gazı emisyonuna ulaşma hedefi doğrultusunda yasal düzenlemeler yapılması.
Yeşil Büyüme: Ekonomik büyümenin çevresel sürdürülebilirlikle uyumlu hale getirilmesi.
İklime Dirençli Şehirler: İklim değişikliği kaynaklı afetlere karşı dayanıklı şehirlerin oluşturulması.
Doğal Kaynakların Korunması: Biyoçeşitlilik, su ve gıda güvenliği ile ormanların ve yeşil alanların korunması.
Öne Çıkan Düzenlemeler
İklim Değişikliği Başkanlığı: Yeni kurulacak bu başkanlık, iklim politikalarının koordinasyonundan sorumlu olacak.
İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulları: Her ilde vali başkanlığında kurulacak bu kurullar, yerel iklim eylem planlarını hazırlayacak.
Emisyon Ticaret Sistemi (ETS): Sera gazı emisyonlarının azaltılması için karbon piyasası mekanizması oluşturulacak.
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM): İthal ürünlerin karbon ayak izine göre vergilendirilmesi planlanıyor.
Yeşil Taksonomi: Çevre dostu yatırımların sınıflandırılması için kriterler belirlenecek.
Eğitimde Yeşil Teknoloji: Okullarda çevre ve iklim konularında eğitim müfredatı geliştirilecek.
Meclis Süreci
Kanun tasarısının ilk 4 maddesi TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilmiştir. Görüşmelerin 15 Nisan 2025 tarihinde devam etmesi beklenmektedir.
Avrupa Yeşil Mutabakatı’na Uyum
Yeni İklim Kanunu, Türkiye'nin Avrupa Birliği’nin Yeşil Mutabakat hedeflerine uyumunu da kolaylaştıracak. Özellikle ihracat yapan firmalar için bu düzenleme, “karbon ayak izi” hesaplamalarında avantaj sağlayacak.
İklim Kanunu, Türkiye’nin iklim politikalarında yeni bir dönemin başlangıcı olabilir. Hem çevreyi korumak hem de küresel ticarette geri kalmamak adına bu yasal düzenleme büyük önem taşıyor.
Türkiye'nin ilk İklim Kanunu tasarısı, iklim değişikliğiyle mücadelede yasal bir çerçeve oluşturmayı hedefleyen kapsamlı bir düzenlemedir. 2025 yılı itibarıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) görüşülmekte olan bu tasarı, 20 madde, 2 geçici madde ve 3 farklı kanunda değişiklik içermektedir.
Kimleri Etkileyecek?
İklim Kanunu, yalnızca çevreyi değil; sanayiden tarıma, ulaşımdan şehir planlamasına kadar birçok sektörü etkileyecek. Büyükşehir belediyelerinden özel sektöre kadar tüm aktörlerin, bu yasaya uygun şekilde hareket etmesi gerekecek.
Eleştiriler ve Tartışmalar
Bazı çevreler, tasarının yeterince şeffaf olmadığını ve belirli sektörlere yönelik düzenlemelerin net olmadığını ifade etmektedir. Ayrıca, sosyal medyada tasarıyla ilgili çeşitli dezenformasyonlar dolaşmaktadır.
Detaylı bilgi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın resmi web sitesini ziyaret edebilir veya tasarı metnini inceleyebilirsiniz.
